Czy wiesz, że... twoja lektura szkolna mogła kiedyś być na liście książek zakazanych.

 

W tym roku od 25 września do 1 października obchodziliśmy Tydzień Zakazanych Książek. To międzynarodowe święto, które przypomina o wolności słowa i problemie cenzury w literaturze. Tradycja ta wywodzi się ze Stanów Zjednoczonych i wprowadzona została w 1982 r. przez Amerykańskie Stowarzyszenie Bibliotekarzy w związku z wieloma próbami zakazywania książek w szkołach, księgarniach i bibliotekach. Tradycja ta przyjęła się również w Polsce i od 2012 r. w bibliotekach organizowane są przeróżne akcje podczas trwania Tygodnia Zakazanych Książek.

 

 

Do tej wyjątkowej akcji włączyła się również Biblioteka Publiczna w Skrzydlowie, organizując lekcje biblioteczne z młodzieżą z Zespołu Szkół w Skrzydlowie. W bibliotece można było zobaczyć wystawę książek, których "nie można wypożyczyć", a także dowiedzieć się wielu interesujących ciekawostek o zakazanych książkach. Uczniowie dowiedzieli się, które książki były kiedyś zakazane i z jakiego powodu, a także jakie groziły konsekwencje za nieprzestrzeganie zakazu.

Na indeksie znalazło się wiele tytułów, które z przyczyn politycznych, obyczajowych, społecznych czy religijnych były zakazane. Takie pozycje jak: Pismo Święte, „Czerwony Kapturek”, „Chata wuja Toma”, „Charlie i fabryka czekolady”, „Cierpienia Młodego Wertera” czy „Rok 1984”- to tylko kilka tytułów z długiej listy książek zakazanych. Wiele z nich znajduje się obecnie na liście lektur szkolnych.

Bajka „Czerwony Kapturek” była zakazana w kalifornijskich szkołach, ponieważ w koszyczku głównej bohaterki znajdowała się butelka wina. „Chata wuja Toma” zakazana została w Illinois ze względu na rasizm, „Rok 1984” zakazano za treści komunistyczne, a „Cierpienia Młodego Wertera” z powodów religijnych i społecznych.

Wystawa Zakazanych Książek w Bibliotece Publicznej w Skrzydlowie zawierała również książki z tzw. Indeksu Giertycha. W Polsce w 2007 r. Roman Giertych (ówczesny Minister Edukacji Narodowej) postanowił wykreślić z kanonu lektur szkolnych kilka tytułów.

 

 

W skład Indeksu Giertycha, miały wchodzić następujące tytuły:

 

            • „Cierpienia Młodego Wertera”- Johann Wolfgang Goethe,
            • „Faust” - Johann Wolfgang Goethe,
            • „Trans-Atlantyk” - Witold Gombrowicz,
            • „Ferdydurke” - Witold Gombrowicz,
            • „Szewcy” - Witkacy,
            • „Proces”- Franz Kafka,
            • „Jądro ciemności”- Joseph Conrad,
            • Zbrodnia i kara”- Fiodor Dostojewski,
            • „Inny świat”- Gustaw Herling Grudziński.

 

Tydzień Zakazanych Książek w Bibliotece Publicznej w Skrzydlowie miał na celu uświadomienie i przybliżenie zjawiska kontroli publikacji przez organ państwa (w Polsce zniesiona w 1990 r.), a także zwrócenie uwagi na ciekawe przypadki w historii literatury oraz zachęcanie młodzieży do czytelnictwa, również książek uważnych kiedyś za niemoralne i niepoprawne obyczajowo, politycznie etc.

                                                                                                                                                                                                                                         Bibliotekarz mgr Anna Tyras